Fibromyalgie is een chronische aandoening waarbij je, om nog onduidelijke redenen, last hebt van pijn, stijfheid en vermoeidheid. De eerste symptomen van fibromyalgie ontstaan meestal bij vrouwen tussen de 25 en 40 jaar en verdwijnen helaas niet meer. Hoe herken je de signalen?

 

Pijn, vermoeidheid en nog 5 symptomen die kunnen wijzen op fibromyalgie

Fibromyalgie is een chronische aandoening waarbij je, om nog onduidelijke redenen, last hebt van pijn, stijfheid en vermoeidheid. De eerste symptomen van fibromyalgie ontstaan meestal bij vrouwen tussen de 25 en 40 jaar en verdwijnen helaas niet meer. Hoe herken je de signalen?

En niet onbelangrijk: wat kan helpen om je beter te voelen?

Wat is fibromyalgie?

Het woord fibromyalgie bestaat eigenlijk uit drie onderdelen, die veel zeggen over wat de aandoening en symptomen precies zijn:

• Fibro staat voor bindweefsel, het weefsel dat spieren met botten verbindt, maar ook in alle kapsels rondom de gewrichten zit.
• Myo is het spierweefsel
• Algie staat voor pijn, een van de belangrijkste symptomen van fibromyalgie.

Letterlijk betekent het dus 'pijn in bindweefsel en spieren', een aandoening waar tussen de twee en drie procent van de volwassen Nederlanders last van heeft. Het treft vaker vrouwen dan mannen; waarom is nog onduidelijke. Welke klachten en hoe heftig deze zijn, verschilt van persoon tot persoon. Sommige mensen hebben dagelijks heftige klachten waardoor werken en sporten moeilijk is, terwijl anderen niet per se in de knel komen in het dagelijks leven.

Symptomen van fibromyalgie

Fibromyalgie is een combinatie van symptomen; om die reden zijn de klachten bij deze aandoening eigenlijk bij geen twee mensen hetzelfde. Ook de ernst van de klachten kan sterk wisselen: de pijn kan bijvoorbeeld een tijdje afnemen, of juist tijdelijk verergeren. Toch is er wel een aantal belangrijke overeenkomsten. Dit zijn de meest voorkomende symptomen bij fibromyalgie:

1. Pijn

Bijna iedereen (95 procent) met fibromyalgie heeft last van spierpijn, pijn in en rondom de gewrichten of waar pezen aan gewrichten hechten, zegt patiëntenvereniging F.E.S. De pijn kan stekend, brandend of zeurend zijn.Het begint meestal in de rug, nek of schouders. Geleidelijk kan de pijn zich uitbreiden naar andere delen van het lichaam, zoals de borst, heupen en knieën.

2. (Chronische) vermoeidheid

Ook overmatige of chronische vermoeidheid komt bij vrijwel iedereen met de aandoening voor, namelijk bij zo'n 88 procent. Hoe goed je ook slaapt, het lijkt allemaal niet te helpen: je kunt alsnog hartstikke vermoeid opstaan.

3. Stijfheid

Kenmerkend als één van de symptomen van fibromyalgie is dat je je zo stijf voelt als een plank als je lang in een bepaalde houding hebt gelegen of gezeten. Vooral 's ochtends bij het ontwaken zul je hier last van hebben. Overdag kan het lastig zijn om uit een stoel op te staan. Ook je spieren kunnen slapper worden; een boodschappentas tillen kan soms al te zwaar zijn. Je armen en benen kunnen zwaar gaan aanvoelen, waardoor je kunt opzien tegen een klein stukje fietsen of lopen.

4. Slaapproblemen

Veel mensen worden 's nachts wakker van de pijn en slapen daardoor slechter. Maar je kunt ook slaapproblemen hebben, bijvoorbeeld omdat je geestelijk maar moeilijk tot rust komt. Mensen met fibromyalgie liggen vaker dan gemiddeld te piekeren of hebben onrustige dromen over dingen die hen bezighouden.

5. Gevoelig voor temperatuurwisselingen

Veel mensen ervaren dat de symptomen van fibromyalgie, zoals pijn en stijfheid, verergeren bij temperatuurwisselingen of als het buiten koud of vochtig is. Iedereen kan de aandoening krijgen, ondanks het klimaat waarin ze leven, maar het weer kan er wel invloed op hebben. Tijdens vakanties nemen de symptomen wel vaak af, maar dat komt gedeeltelijk vaak ook omdat je dan meer kan ontspannen.

6. Concentratiestoornissen

Mede als gevolg van de vermoeidheid, zijn concentratie- en geheugenproblemen en brain fog (hersenmist) vaak aanwezig bij mensen met fibromyalgie. Deze klachten verergeren vaak in de loop van de dag.

7. Darmklachten

Veel mensen hebben darmklachten die erg lijken op die van het prikkelbare darm syndroom (PDS). Het ene moment kun je last hebben van diarree, het andere moment juist van obstipatie en darmkrampen. Vaak is volstrekt onduidelijk waarom je darmen vandaag zo, en morgen weer totaal anders reageren.

Overige symptomen van fibromyalgie

De bovenstaande zeven zijn de meest voorkomende symptomen van fibromyalgie, zijn het niet de enige klachten die kunnen ontstaan. Ook depressieve gevoelens, chronische hoofdpijn, angsten en tintelingen in armen en benen worden regelmatig gezien. Welke combinatie van symptomen iemand heeft, verschilt aanzienlijk tussen patiënten.

Oorzaak fibromyalgie onbekend

Helaas tast de medische wetenschap nog in het duister over de oorzaak van fibromyalgie. Onderzoekers hebben de spieren en gewrichten van mensen met de aandoening onderzocht en geen afwijkingen gevonden. Het is ook geen ontstekingsziekte en, hoewel het in bepaalde families meer voorkomt, is het waarschijnlijk niet erfelijk. De oorzaak wordt nu vooral in de hersenen gezocht. Zo zou het mechanisme dat alle prikkels uit de buitenwereld 'filtert' bij mensen met fibromyalgie verstoord kunnen zijn, waardoor ze heftiger reageren op wat er om hen heen gebeurt. Een andere theorie is dat hun lichaam pijn anders verwerkt, maar duidelijkheid hierover is er nog niet.

Diagnose

Het is heel lastig om met zekerheid te zeggen of je fibromyalgie hebt, alleen op basis van de symptomen. Klachten zoals chronische vermoeidheid, pijn en stijfheid komen namelijk bij allerlei aandoeningen voor. Er bestaat geen test of bloedonderzoek om de aandoening vast te stellen, en ook röntgenfoto’s laten niets zien.

Wel is er een aantal internationale richtlijnen opgesteld die je huisarts ook kent en die sneller tot de diagnose kunnen leiden. Iemand met fibromyalgie heeft:

• langer dan drie maanden last van pijn en stijdheidsklachten,
• langdurige klachten van pijn en stijfheid op minstens drie verschillende plekken in het lichaam,
• pijnplekken in het bovenlichaam en in het bekken, de billen en/of benen,
• pijnplekken links en rechts in het lijf (dus niet alleen aan één kant),
• last op meer dan elf van de achttien zogenaamde 'pijnpunten' (dit kan echter per dag verschillen, en het is ook maar net hoe hard de arts op die punten drukt).
• langdurige symptomen die passen bij fibromyalgie, zoals vermoeidheid, concentratieproblemen, wisselende stemmingen of niet uitgerust wakker worden

Als je huisarts vermoedt dat je fibromyalgie hebt, zal deze je doorverwijzen naar een reumatoloog. Dit is de specialist bij uitstek om deze aandoening vast te stellen.

Wat helpt bij fibromyalgie?

Fibromyalgie is een chronische, ongeneeslijke aandoening en er bestaan ook geen medicijnen tegen. Belangrijk is dat je een goed evenwicht vindt tussen rust en beweging. Om te voorkomen dat je klachten verergeren, is het goed om te blijven bewegen. Er bestaan verschillende therapieën die kunnen helpen op de juiste manier actief te blijven, zodat de symptomen van fibromyalgie niet verergeren. Denk bijvoorbeeld aan bewegingstherapieën, zoals: ergotherapie, hydrotherapie, fysiotherapie en mensendieck- en cesartherapie kunnen helpen. Hoewel fibromyalgie zelden echt over lijkt te gaan, kunnen de klachten wel langere tijd verminderen of zelfs wegblijven.

Bron | Thuisarts.nl, Reuma Nederland, Nationale Vereniging voor fibromyalgie-patiënten (F.E.S.)